မ်က္ေျဖလကၤာ

•  သူတည္းတစ္ေယာက္ ေကာင္းမွဳေရာက္မူ

           သူတစ္ေယာက္မွာ ပ်က္လင့္ကာသာ
           ဓမၼတာတည္း ။

•  ေရႊအိမ္နန္းႏွင့္ ၾကငွာန္းလည္းခံ

            မတ္ေပါင္းရံလ်က္ ၊ ေပ်ာ္စံရိပ္ျငိမ္
            စည္းစိမ္မကြာ ၊ မင္းခ်မ္းသာကား
           သမုဒၵရာ ၊ ေရမ်က္ႏွာထက္
            ခဏတက္သည့္ ေရပြက္ပမာ
            တစ္သက္လ်ာတည္း ။

•  ၾကင္နာသနား ၊ ငါ့အားမသတ္

           ယခုလႊတ္လည္း ၊ မလြတ္ၾကမၼာ
           လူတကာတို႕ ၊ ခႏၶာခိုင္ၾကည္
           အတည္မျမဲ ၊ ေဖာက္လႊဲတတ္သည့္
           အခြ်တ္စသာ ၊ သတၱ၀ါတည္း ။

• ရွိခိုးေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္အကၽြန္

          ပန္ခဲ့တုံ၏ ၊ ခိုက္ၾကဳံ၀ိပါက္
          သံသရာစက္၌ ၊ ၾကိဳက္လတ္တြန္မူ
          တုံ႔မယူလို ၊ ၾကည္ညိဳစိတ္သန္
           သခင္မြန္ကို ၊ ခ်န္ဘိစင္စစ္
          အျပစ္မဲ႕ေရး ၊ ခြင့္လွ်င္ေပး၏
          ေသြးသည္ အနိစၥာ၊
          ငါ့ခႏၶာတည္း ။ 
                          အနႏၱသူရိယ အမတ္
ျမန္မာႏွစ္- ၅၃၃ (ခရစ္ႏွစ္ - ၁၁၇၁ ) တြင္ မင္းယဥ္နရသိခၤ သည္ပုဂံထီးနန္းကိုသိမ္းျမန္းစိုးစံသည္ ။ ထိုမင္းသည္ညီေတာ္အိမ္ေရွ႕စံနရပတိစည္သူ၏ မိဖုရား ေ၀ဠဳ၀တီကို အတင္းအဓၶမသိမ္းယူသည္ ။၅၃၆ တြင္ ညီေတာ္ နရပတိစည္သူက ေနာင္ေတာ္ကိုပုန္ကန္သတ္ျဖတ္ျပီး နန္းတက္သည္ ။ထို႕ေနာက္ေနာင္ေတာ္အထိန္းေတာ္သား အနႏၱသူရိယ အမတ္ေပၚတြင္ ယခင္ကမလိုမ်က္ပြားအျငိဳးထား သည္ႏွင့္ထိုအမတ္ကိုဖမ္း၍သတ္ေလဟုသူသတ္တို႕အားမိန္႕၏။ အနႏၱသူရိယသည္ရဲရင့္တည္ၾကည္ေသာ စိတ္ထားရွိသူျဖစ္သည္ ။
အသတ္ခံရအံ့ဆဲဆဲတြင္" သူတည္းတစ္ေယာက္ေကာင္းမွဳေရာက္မူ " အစျဖာေသာ ေရပြက္ပမာလကၤာကိုေအးေဆးတည္ျငိမ္စြာစပ္ဆို ျပီးမင္းၾကီးအားဆက္သပါဟုမွာၾကားခဲ့ေလသည္ ။ ္

လက္၀ဲသုႏၵရ အမတ္ၾကီး

စစ္နည္းဗ်ဴဟာ ဘယ္လုိသာလည္း
စဲြကုိင္လက္နက္ ဘယ္လုိထက္လည္း
ျပည္သူ႔ႏွလုံး မသိမ္းၾကဳံးလွ်င္၊
ျပည္သူ႔စြမ္းအား မကုိးစားလွ်င္
ဓားသြားလည္းေၾကြ၊ လွံလည္းေခြအ့ံ......
                                  လက္၀ဲသုႏၵရ အမတ္ၾကီး ဦးျမတ္စံ

မင္းခုံတုိင္ၿမဳိ႕စား၊ မင္းၾကီးအတုလမဟာဓမၼိကရာဇာဘြဲ႕ရ လက္၀ဲသုႏၵရ အမတ္ၾကီး ဦးျမတ္စံ သည္ ေညာင္ရမ္းေခတ္ ေနာက္ဆုံးမင္းဆက္ မဟာဓမၼရာဇာဓိပတိ ေျမႇာက္စားခဲ့ေသာ စဥ့္ကိုင္နန္းစုိက္သည့္ ကုိးသိန္းသခင္ သတုိးမင္းေခါင္ထံတြင္ လႊတ္႐ုံးစာေရးအျဖစ္ မင္းမႈထမ္းဘ၀ကို စတင္ခဲ့ၿပီး အေလာင္းမင္းတရားၾကီး ဦးေအာင္ေဇယ်၊ ေနာင္ေတာ္မင္းၾကီး၊ ဆင္ျဖဴရွင္မင္း၊ စဥ့္ကူးမင္း၊ ေဖာင္းကားစား ေမာင္ေမာင္၊ ဘုိးေတာ္ဘုရား၊ ဘၾကီးေတာ္မင္းတုိ႔ လက္ထက္တုိင္ မင္းရွစ္ဆက္ အမႈထမ္းခဲ့သူျဖစ္သည္။ သူသည္ အေလာင္းမင္းတရား၏ ေျခာက္က်ိပ္ရွစ္ေယာက္ရွိေသာ ေသြးေသာက္တပ္ဖြဲ႕တြင္ တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္သလုိ တပ္ေတာ္ေရး၊ တရားသူၾကီးအပါအ၀င္ ရာထူးၾကီးမ်ားကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ စာေပဖက္တြင္လည္း သာမန္ မယ္ဘြဲ႕၊ ေမာင္ဘြဲ႕၊ ေက်းေစရတုမ်ားမွသည္ ၀ိနိစၧယပကာသနီ ဓမၼသတ္လကၤာပ်ဳိ႕၊ သာဓိနပ်ဳိ႕ႏွင့္ စစ္က်မ္းမ်ား၊ စစ္သည္ေတာ္က်င့္၀တ္မ်ားအေၾကာင္း ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ နႏၵိေသနပ်ဳိ႕၊ စစ္ခ်ီ စစ္တက္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားအေၾကာင္းေရးဖြဲ႕ထားသည္ ေသနဂၤဗ်ဴဟာပ်ဳိ႕၊ စစ္ဆင္နည္းမ်ားအေၾကာင္း ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ ဗ်ဴဟစကၠိပ်ဳိ႕တုိ႔ကို ေရးဖြဲ႕ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ လက္႐ုံးရည္ေရာ၊ ႏွလုံးရည္ပါ ျပည့္၀သည့္ စာဆုိစစ္သည္ စြယ္စုံပညာရွိ အေက်ာ္အေမာ္ လက္၀ဲသုႏၵရ အမတ္ သည္ ရတု ၅၅ ပုဒ္၊ ေရးသားခဲ့သည္။